Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu 28 Mart 2001 tarihinde kabul edilmiş , 7 Nisan 2001 tarih ve 24336 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak ,yayımı tarihinden 6 ay sonra 7 Ekim 2001 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bireysel Emeklilik Sistemi’nin öncelikli amacı , bireylerin emekliliğe yönelik tasarruflarının yatırıma yönlendirilmesiyle emeklilik döneminde ek bir gelir sağlanmasıdır. Bireysel emeklilik böylece , aktif çalışma hayatının sona erdiği emeklilik dönemlerinde kişilerin refah düzeyini yükseltir . Sistem aynı zamanda , ekonomiye uzun vadeli kaynak yaratarak ülke ekonomisinin kalkınmasına katkıda bulunur .

Bireysel emeklilik sistemi mevcut sosyal güvenlik sisteminden farklı olarak bireysel hesaplara ve gönüllü katılıma dayalı bir sistemdir . Ödemeleriniz kendi tercih edeceğiniz özel emeklilik fonlarında değerlendirilerek emekliliğinizde size geri dönecektir . Emeklilik yatırım fonları ise kendi içerisindeki a) Nakit , vadeli ve vadesiz mevduat , b) Borçlanma araçları (Ters repo dahil ) ile hisse senetleri , c) Kıymetli madenlere ve gayrimenkule dayalı varlıklar , d) Repo işlemleri , e) Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri , f) Borsa para piyasası işlemleri , g) Yatırım fonu katılma belgeleri , h) Sermaye piyasası kurulu tarafından uygun görülen ve kamuya ilan edilen diğer para ve sermaye piyasası araçlarından oluşmaktadır.

Bu arada Bireysel Emeklilik Sisteminden istenildiği zaman ayrılma hakkına sahipsiniz. Ancak bu durumda emekli olmanın vergisel faydalarından ve elde edebileceğiniz devlet katkılarından tam olarak faydalanamayacağınızı bilmekte fayda var. Bireysel Emeklilik Sisteminden ayrıldığınızda devlet katkısı hesabınızdaki tutarların ;

• Sistemde en az 3 yıl kalınması halinde % 15’i ,
• Sistemde en az 6 yıl kalınması halinde % 35’i,
• Sistemde en az 10 yıl kalınması halinde % 60’ı
• Emeklilik , vefat ya da maluliyet halinde % 100 ‘ü tarafınıza ödenir .

Eğer sözleşme bitim tarihinden evvel vefat etmeniz halinde ise , birikimleriniz ve varsa hak kazandığınız devlet katkısı ve getirileri , 22 Kasım 2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydı ile , sözleşmede belirttiğiniz lehdara ya da lehdarlara , lehdar tanımlanmamış ise kanuni mirasçılarınıza ödenir . Bireysel Emeklilik Sistemi’ne giriş tarihinden itibaren , en az 10 yıl sistemde bulunmak ve 56 yaşını tamamlamak koşulu ile emekliliğe hak kazanılmaktadır . Emekliliğe hak kazandıktan sonra birikimlerinizi ister toplu para , ister programlı geri ödeme veya yıllık gelir sigortasına dahil olunarak ya da bir kısmını toplu para , bir kısmını yine programlı geri ödeme veya yıllık gelir sigortasına dahil olarak alabilirsiniz .

Katılımcıların merak ettiği bir diğer husus ise emekliliğe hak kazanmadan sistemden ayrılıp ayrılanamayacağı sorusu oluşturmaktadır . Mevzuata göre Bireysel Emeklilik Sistemi’nde katılımcılara yapılacak geri ödemelerde vergi oranları aşağıdaki gibidir .

• 10 yoldan önce sistemden çıkılması durumunda % 15 ,
• 10 yıl sistemde kalmakla birlikte 56 yaşını doldurmadan çıkılması durumunda % 10 ,
• Emeklilik , vefat ve maluliyet nedeniyle sistemden çıkılması durumunda % 5 oranında stopaj kesilmektedir .

Bireysel Emeklilik Sisteminde bahsedilmesi gereken bir diğer husus Devlet katkısıdır . Devlet Katkısı , 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren bireysel emeklilik hesabınıza ödediğiniz katkı paylarının % 25’ine karşılık gelen tutar olarak adlandırılmakta ve bu katkı tutarı hesabınıza ödenmektedir . Bireysel Emeklilik Sisteminde ödediğiniz katkı paylarının % 25’i kadar devlet katkısı hesabınıza ödenir demiştik . Ancak , bu meblağ için yıllık bir üst sınır mevcuttur. Alabileceğiniz azami devlet katkısı tutarı , yıllık olarak ilgili yıla ilişkin brüt asgari ücret tutarının % 25’i kadardır . Bu rakam 2018 yılı için 6.088,50 Tl , 2019 yılı için ise 7.675,20 Tl tutardadır .

Burada sözümüze nokta koymadan evvel bilinmesi gereken bir önemli noktayı da belirtmekte fayda var. Sisteme girip çalışanlar için 2 ay içinde cayma hakkı bulunduğudur . Cayma halinde , ödenen katkı payları , varsa hesabında bulunan yatırım gelirleri ile birlikte 10 iş günü içinde çalışana iade edilebilecektir .