ŞİFALI ORMAN BİTKİLERİ-43 / Yaban Mersini
Yaban Mersini / (Myrtus communis L.)
Prof. Dr. Rahim Anşin
Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Dendroloji ve Doğa Koleji Ekoloji Danışmanı
Botanik özellikleri: 1-2 (bazen 5)m’ye kadar boylanabilen herdem yeşil bir çalıdır. Yapraklar 1-3cm uzunluğunda ve 0,8-1,2cm enindedir. Üst yüzü parlak yeşil olup, çok sayıda saydam lekeler bulunur. Alt yüzü ise donuk yeşil ve uçları sivridir. Sürgünlere çoğunlukla üçlü çevrel, bazen de karşılıklı dizilmişlerdir.
Meyve 0,6-1,0 cm çapında, yuvarlak, önce yeşilimsi, olgunlaştığında ise siyah ya da beyaz renklidir.
Çiçekler 0,7-1,5cm çapında, erdişi, taç beyaz renklidir. Teker teker olup, uzun saplıdır. Erkek çiçekler çok sayıda ve uzun filamentlidir.
Kullanım olanakları: Yöresel adıyla murt adı verilen yaban mersininin yaprak ve meyveleri kullanılır. Başta myrtol olmak üzere, tanen, reçine, şeker, A vitamini, kateşin, epikateşin B1 ve B2, gallik asit, prosiyanidin, kuersetin, kamferol ve mirsetin gibi çok sayıda yararlı maddeler içermektedir. Antiseptik, iştah açıcı, damar büzücü, idrar yolu enfeksiyonları, astım ve bronşit gibi solunum yolu hastalıklarına karşı olumlu özelliklere sahiptir. Özellikle siyah meyveli olanları adeta bir doğal antioksidan deposudur. Meyveleri pazarlarda satılır, genç yaprakları da bitkisel çay olarak kullanılır. Ayrıca defne yaprağı gibi et yemekleri ve konservelere katılır.
Yayılışı: Türkiye ve diğer Akdeniz ülkelerinde yayılır. Ülkemizde çoğunlukla Akdeniz ve Güney Ege sahillerinde maki adı verilen kurakçıl karakterli bir çalı vejetasyonunun tipik bir bireyidir. Ender olarak Orta Karadeniz bölgesi Sinop yörelerinde bulunur.
Görseller: Mamıkoğlu, N. G. (2007). Türkiye’nin Ağaç ve Çalıları, NTV Yayınları, İstanbul.
Bu yazıda verilen bilgiler, bilgilendirme amaçlı olup, bir reçete niteliği taşımaz. Yazarın ve yayınevinin bu konularda olası olumsuz vakalarda hiçbir yükümlülükleri yoktur.