KENTSEL DÖNÜŞÜM
Bu günkü yazımızı kentsel dönüşüme ayırmış bulunmaktayım. Bütün İstanbulluların ister mülk sahibi olsun ister kiracı olsun cevabından emin olamadığı konu , oturduğu konutun depreme dayanıklı olup olmadığıdır. Depreme dayanıklı olmayan konutlarda depreme yakalandığımız zaman hayatta kalmamız sadece şansa bağlıdır. Hayatımız , geleceğimiz ,çocuklarımız şansa bırakılmayacak kadar değerli olduğuna göre oturduğumuz binaların depreme ne kadar dayanıklı olduğu konusunda bir fikrimiz var mı acaba !
Konu ile ilgili olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın kentsel dönüşüm sürecini hızlandıracak ,riskli binaları öncelikli olarak dönüştürecek projesiyle ilgili olarak İstanbul Valiliği’nden yapılan açıklamada “ 90 günlük sürecin başladığı 20 Şubat 2019 tarihli yazımızla Büyüksehir Belediyesi , kaymakamlıklar ve ilçe belediyelerine bildirilmiştir” denilerek bütün yurtta il ve ilçe bazında afet riski en yüksek alanların tespit edilerek Kentsel Dönüşüm Strateji Belgesi hazırlanacak ve 3 ay içerisinde Bakanlık makamına sunulacak ifadeleri yer almaktadır.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Şube Müdürlüğü de konu ile ilgili olarak görev alanları belirlenerek yetkilendirilmiştir . Bu müdürlüğün görevleri arasında ;
1-Yapının riskli olduğunun tespitini yapanlar tarafından yapılan bildirimlerin kabulü , raporların incelenmesi raporlarda eksik veyahut yanlış hususların bulunması halinde raporların ilgilisine iade edilmesi , diğer raporların ise ilgili tapu müdürlüğüne bildirilmesi işlemleri .
2-Riskli yapı ile ilgili tapu müdürlüğünce , tapu kütüğüne işlenen belirtmeler , riskli yapı tespitine karşı tebligat tarihinden itibaren 15 gün içerisinde riskli yapı ile itiraz dilekçelerinin kabulü , itiraz edilmemesi halinde tebligat tarihinden itibaren idarece 60 günden az olmamak üzere belirlenen süre içinde yapını yıktırılması gerektiği de belirtilmek suretiyle , ayni ve şahsi hak sahiplerine tebliğ edilen tebligatların bildirilmesi işlemleri .
3- İtirazları inceleyecek olan teknik heyet , üniversitelerden bildirilen 4 üye ile en az 2 si inşaat mühendisi olmak üzere , Bakanlık teşkilatında görev yapan 3 üyenin iştiraki ile teşkil edilir . Riskli yapı tespitinin , itiraz üzerine değişmesi halinde , durum aynı şekilde ilgili tapu müdürlüğüne bildirilir.
4- Riskli yapı olarak tapu kütüğüne kaydedilen taşınmazların maliklerine , 60 günden az olmamak üzere süre verilerek riskli yapıların yıktırılması istenilir.Riskli yapıların 60 günlük süre içinde maliklerce yıktırılıp yıktırılmadığı , müdürlükçe mahallinde kontrol edilir ve riskli yapı maliklerce yıktırılmamış ise , yapının idari makamlarca yıktırılacağı belirtilerek ve 30 günden az olmak üzere ek süre verilerek tebligatta bulunulur . Bu süre sonunda da riskli yapıların maliklerce yıktırılmaması halinde , riskli yapıların insandan ve eşyadan tahliyesi ve yıktırma işlemleri ; yıktırma masrafı öncelikli dönüşüm projeleri hesabından karşılanmak üzere , mahalli idarelerin de iştiraki ile mülk amirleri tarafından yapılır veya yaptırılır. Riskli yapının yine de yıktırılmadığı tespit olunduğu durumlarda Bakanlıkça yazılı olarak idareye bildirilir . Buna rağmen yıktırılmadığı tespit edilen yapılar , Bakanlıkça yıkılır veya yıktırılır . Bakanlık veya idare tarafından yapılan yıktırmanın masrafları ilgili tapu müdürlüğüne bildirilir .Tapu müdürlüğü , yıkılan binanın paydaşlarının müteselsil sorumlu olmalarını sağlamak üzere tapu kaydındaki arsa payları üzerine masraf tutarında müşterek ipotek belirtmesinde bulunarak Bakanlığa veya idareye ve binanın ayni ve şahsi hak sahiplerine bilgi verir .
5- Yöneticinin veya denetçinin veya kat maliklerinin üçte birinin istemi üzerine , noter vasıtası ile yapılacak tebligat ile kat malikleri kurulu toplantıya çağrılır . Bu toplantıda yürütülecek uygulamalar konusunda bütün maliklerce oy birliği ile anlaşma sağlanamaması halinde , öncelikle riskli yapının değeri , SPK’na kayıtlı olarak faaliyet gösteren lisanslı değerleme kuruluşlarına tespit ettirilir ve bu değer gözetilerek oy birliği ile anlaşılmaya çalışılır. Anlaşma sağlanamaması durumunda yapılacak uygulamaya sahip oldukları hisseleri oranında paydaşların en az üçte iki çoğunluğu ile karar verilir. Bu karar tutanağa bağlanır ve toplantıda bulunan bütün kat maliklerince imzalanır . En az üçte iki çoğunluk ile alınan karar , karara katılmayanlara ve kat malikleri kurulu toplantısına iştirak etmeyenlere noter vasıtası ile tebliğ edilir ve bu tebliğde 15 gün içinde bu kararın kabul edilmemesi halinde bağımsız bölümlerine ilişkin arsa paylarının , Bakanlıkça tespit edilecek rayiç bedelden az olmamak üzere anlaşma sağlayan diğer paydaşlara açık artırma usulü ile satılacağı , bu suretle paydaşlara satış gerçekleştirilemediği takdirde , bu payların , rayiç bedeli Bakanlıkça ödenmek kaydı ile tapuda hazine adına tescil edileceği bildirilir . En az üçte iki çoğunluk ile alınacak kararlar ve anlaşma şartları müdürlüğe bildirilir .
6- Lisanslı Kurum ve kuruluşlar tarafından incelenen binalara ait risk tespit raporlarının 10 iş günü içinde bildirimlerinin alınması , incelenmesi , eksik veya yanlış hazırlanmış raporların düzeltilmesi için geri bildirimlerin yapılması , bildirim tarihinden itibaren 30 gün içinde tekrar kabulü , onaylanması ve 10 gün içinde ilgili tapu müdürlüğüne y azılı bildirim işlemleri .
7-Tapu Müdürlüğü tarafından yapılan tebligat tarihinden itibaren 15 gün içinde hak sahipleri tarafından yapılan itirazların kabulü , teknik heyet tarafından incelenmesi ve nihai kararın verilmesi.
Kentsel dönüşüm kapsamına giren binanızın yeniden inşası sırasında tüm belediye harçları ,noter harçları ve vergi muafiyetlerinden yararlanıldığının da bilinmesi gerekmektedir. Son olarak kentsel dönüşümden iskanlı , kat irtifaklı binalar ile arsa tapulu kaçak binalar ile gecekondularında faydalanabileceğini belirtmekte fayda bulunmaktadır .
ÜMİT YAZAR