Beykozlularla Tarih Sohbetleri programının bu ayki konuğu Prof. Dr. Erhan Afyoncu oldu. ‘Osmanlı’da Kardeş Katli ve Şehzade Mustafa Olayı’nı anlatan Afyoncu, Kanuni ve Hürrem Sultan hakkında da çeşitli bilgiler verdi. Afyoncu, kardeş katlinin sebebini Türklerin ‘ikinci adam’ olamamasına bağladı. Türklerin devlete çok bağlı olduğunun altını çizen Prof. Afyoncu, “Türkler devletsiz yaşayamaz, 20 senede yok olup gider.” dedi.
Beykoz Belediyesi’nin düzenlediği etkinliğe katılan Prof. Dr. Erhan Afyoncu, Şehzade Mustafa Olayı çerçevesinde Osmanlı’da kardeş katlini belgelerle anlattı. Osmanlı’da şehzadelerin çok iyi eğitim aldıklarını ve çeşitli sancaklara gönderildiklerini belirten Prof. Afyoncu, bununla birlikte kardeş katlinin Osmanlı’nın cihan devleti olmasını sağladığını ifade etti.
Şehzade Mustafa’nın Katli Avrupa’da Piyes Olarak Oynandı
Şehzade Mustafa’nın çok iyi eğitim almış, kendini geliştirmiş cevval bir şahsiyet olduğuna dikkat çeken Prof. Afyoncu, “Babası Kanuni, Hürrem Sultan ve Rüstem Paşa tarafından düzenlenen bir tezgâhla İran ile işbirliği yaptığı gerekçesiyle oğlu Mustafa’yı boğdurtmuştur. Cenazesi de çadırdan İran halısı üzerinde çıkartılarak mesaj verilmiştir. Şehzade Mustafa’nın katli ve acısı 461 yıldır unutulmayan bir olaydır. Bu olay piyes haline getirilerek, Avrupa’da yıllarca oynatılmıştır. Oyuna ilgi o kadar fazla olmuştur ki, kapalı gişe oynamıştır.
Sadece Osmanlı döneminde değil, Türk tarihinin genelinde lider seçimlerinin her zaman sorunlu olduğuna dikkat çeken Afyoncu, “Osmanlı’dan önceki Türk devletlerinin yıkılışlarına dikkat edin hep içten ve ağabey, kardeş veya baba oğul arasında olan sorunlarla başlamış ve ülke doğu batı diye ikiye ayrılmıştır” diye konuştu.
Kardeş Katli Devleti 600 Yıl Ayakta Tutmuştur
Türk tarihinde liderden sonra ikinci adam olmadığını da öne süren Afyoncu, “Çünkü ikinci adam hep birinci adam olmak istemiştir. Kardeş katli de buradan çıkmıştır” dedi. Osmanlı’nın kardeş katli ile devletin bölünmesini önüne geçmeye çalıştığını anlatan Afyoncu, devletin 600 yıl ayakta kalmasının sebebinin de bu olduğu anlattı.
Kanuni Sultan Süleyman ve Hürrem Sultan’dan da bahseden Afyoncu, Kanuni’nin Hürrem’le 30 yıl evli kaldığını hatırlatan Afyoncu, bu 30 yıllık sürenin 13 yılının seferlerle geçtiğini anlattı. Kanuni’nin Hürrem’e olan sevgisinin ona yazdığı mektuplardan anlaşıldığına değinen Afyoncu, Hürrem Sultan’ın ise çok zeki bir kadın olduğunu anlattı. Hürrem Sultan’ın Osmanlı tarihinde yönetime karışan ilk padişah eşi olduğunu söyleyen Afyoncu, “Saray içinde olanlar ilk kez Hürrem’in Kanuni’ye yazdığı mektuplarda anlattıklarıyla gün yüzüne çıktığını görüyoruz. Hürrem’in İstanbul’a nereden, ne şekilde geldiğini ve Kanuni’yle nasıl bir araya gelip eş olduğunu tam olarak bilmiyoruz. Kanuni’ye eş olduktan sonra 1520’li yıllardan sonra etkin rol alınca görüyoruz” dedi.
Devlet Varsa Türkler Vardır
Tarih boyunca Türklerin devletleriyle varolduğunu vurgulayan Afyoncu, 16 defa devleti yıkılıp tekrar kurulan başka bir milletten söz etmemiz mümkün değil. Çünkü Türkler devleti kutsal saymış ve onu yönetme gücünü de Tanrı’dan aldıklarına inanmışlardır. Biz millet olarak devletimizi her şeyin üstünde tutarız. Afyoncu, “Türkler devletsiz yaşayamaz, 20 senede yok olup gider.” dedi.
Programda soruları da yanıtlayan Afyoncu, izleyicilerle gecenin sonunda hatıra fotoğrafı çektirdi.
Kaynak: Beykoz Belediyesi Basın Bürosu
