Tüylü laden (Cistus creticus L.)

Prof. Dr. Rahim Anşin

Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Dendroloji ve Doğa Koleji Ekoloji Danışmanı

Botanik özellikleri: Taş gülü de adı verilen tüylü laden, 0,3-1m boylarda herdem yeşil çalıdır. Yapraklar karşılıklı, yumurta şeklinde ve sık tüylü, üst yüzü koyu yeşildir. Çiçek kurulu terminal, 1–6 çiçekli, gevşek, taç yaprak pembe 3–5 (6)cm, Mart-Haziran’da çiçeklenir. Meyve kapsül, üzeri sık basık tüylüdür.

Kullanım olanakları: Şifalı bir bitkidir. Sürgün, çiçek ve yaprakları ladan ya da ladanum reçinesi, uçucu yağlar ve tanen içerir. Balgam söktürücü ilaç yapımında kullanılmaktadır. % 5’lik infüzyon halinde bitkisel çay olarak da kullanılabilir. Esasen eski çağlardan Herodot zamanından günümüze dek parfümeri sanayinde  saç dökülmesine karşı kullanılmakta olup, saçları ve cildi güçlendirmektedir.

Tüylü laden, aynı zamanda çok kullanılan bakım masrafı az olan bir peyzaj bitkisidir. Taş ve kaya bahçelerinin vazgeçilmez bir bireyidir. Ayrıca yerörtücü olarak karayolu şevlerinde, özellikle bol güneşli taşlı yamaçlar için çok uygundur. Ancak çiçeklenme süresi kısadır.

Yayılışı: Türkiye, Avrupa’nın Akdeniz ülkeleri ve Doğu Akdeniz ülkeleri. Ülkemizde Akdeniz, Ege, Marmara ve Karadeniz sahil kesimlerinde maki ve yalancı maki bitki örtüsünün yaygın bitkilerindendir.