ŞİFALI ORMAN BİTKİLERİ-30/ Çitlembik, Dahum, Kavut (Celtis planchoniana K.I.Chr.)
Prof. Dr. Rahim Anşin
Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Dendroloji ve Doğa Kolejleri Ekoloji Danışmanı
Botanik Özellikleri: Çoğunlukla çalı ya da 3-5m boylarında ağaççık halinde odunsu bir bitkidir. Genç sürgünleri tüysüz, parlak kestane renginde, üzeri belirgin olarak beyaz noktalıdır. Yaprakları 2,5-8cm uzunluğunda; 2-5cm eninde yumurtamsı biçimde, her iki yüzü de tüysüzdür. Yaprak kenarları keskin dişlidir.
Meyve küremsi sarı ya da portakal sarısı renginde olup, 3-6mm çapında ve sapı ise yaklaşık 2cm uzunluğundadır.
Açık alanlarda, kayalık ve taşlıklı yamaçlarda yetişmektedir. Özellikle Giresun-Şebinkarahisar Tamzara yörelerinde yaygın olarak bulunur. Ayrıca Konya yörelerinde de yayılmaktadır.
Kullanım Olanakları: Yaprak ve meyvelerinden yararlanılır. Tanen ve müsilaj içerir. Meyveleri taze olarak yenilmektedir. Ancak lezzetli değildir. Ayrıca Konya yörelerinde meyveleri dövülerek kavut denilen bir tür kış çerezi yapılmaktadır.
Damar büzücü, hazmı kolaylaştırıcı ve tanen içerdiğinden ishale karşı etkilidir. Eskiden tohumlarından elde edilen yağ, ipek kumaşların sarıya boyanmasında kullanılmıştır.
Yayılışı: Türkiye, Doğu Avrupa ve Batı Asya ülkeleri
Bu yazıda verilen bilgiler bilgilendirme amaçlı olup, bir reçete niteliği taşımaz. Yazarın ve yayınevinin bu konularda oluşabilecek herhangi bir olumsuz vakalarda hiçbir yükümlülükleri yoktur.