Dünyanın en soğuk ve ulaşılması zor kıtası Antarktika’ya Türk bilim adamları ilk kez toplu olarak gidiyor. 7 üniversite ve TÜBİTAK’ta görevli 14 uzman, 15 gün boyunca beyaz kıtada kalarak bilimsel araştırma yapacak.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım’ın desteğiyle 2012’de başlatılan Antarktika’da üs kurma çalışmalarında şimdiye kadar geçekleştirilen en büyük başarı elde ediliyor. Türkiye, ilk kez çeşitli bilim dallarının uzmanlarından oluşan bir uzman heyetiyle beyaz kıtada 15 gün boyunca araştırma yapacak.
İstanbul Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Bayram Öztürk’ün girişimleriyle ilk kez tıp doktorları, botanikçiler, harita ve jeoloji mühendisleri, deniz bilimleri uzmanlarından oluşan Türk ekip Antartika’da inceleme yapacak. İstanbul Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, ErciyesÜniversitesi, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Marmara Üniversitesi, Kocaeli Üniversitesi,Çukurova Üniversitesi ve Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu’ndan (TÜBİTAK) oluşan 14 kişilik araştırma ekibi 29 Mart 2016’da yola çıkacak.
Buzkıran gemisinde
Türk bilimciler Arjantin’in en güneyindeki Ushua Limanı’na 3 günde varacak. Ekip, soğuk havaya uyumun ardından yine Ushua adlı Komor Adaları bandıralı araştırma ve buzkıran gemisine binerek, Antarktika’ya hareket edecek. Yüzen buzulların arasında 2 gün sürecek yolculuğun ardından beyaz kıtadaki Ukrayna Ulusal Antarktik Bilim Merkezi’ne varmayı planlayan Türk bilim insanları çalışmalarına başlayacak. Kıtanın 50 millik alanında buzul, okyanus, deniz canlıları, iklim, küresel iklim değişikliği, yabancı türler, denizel biyoçeşitlilik, koruma alanları, deniz memelileri, botanik ve çevre kirliliği gibi pek çok konuda araştırma yapacak. Buzkıran gemisi Ushua’da konaklayan bilim insanları, geminin laboratuvarlarında deney ve araştırmalarını yapabilecek. 41 kabini olan ve aynı anda 84 kişiyi ağırlayabilen buzkıran gemisinin açık güvertelerinde Antarktika’nın balinaları ve penguenleri de gözlemlenebilecek.
‘3 yıldır planlıyorduk’
Projenin mimarı Prof. Dr. Bayram Öztürk, Ukrayna Ulusal Antarktik Bilim Merkezi, İTÜ Kutup Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi ve Türk Deniz Araştırmaları Vakfı’nın geçen yıl imzaladığı anlaşmayla seferin gerçekleşeceğini vurguladı. Sefer lideri Prof. Öztürk, “Türkiye artık beyaz kıtada varlık gösterecek. Uzun süreli işbirliğinin ilk adımları atıldı. Yurt içi ve dışındaki birçok Türk akademisyen de projeye destek sağlıyor. Kutup bölgeleri ile ilgili Türk akademisyenlerin çalışmaları 1977’den beri sürüyor. Bu değerli akademisyenlerimiz halen İTÜ-PolReC Danışma Kurulu’nda. Uzun yıllardır planladığımız ortak çalışmalarımızın başlaması için bir mihenk taşı olan ilk seferimize hazırız. Ukrayna’dan değerli bilim insanlarıyla işbirliği içindeyiz. Türkiye’nin beyaz kıtada çok önemli bilimsel katkılar sağlayacağına inanıyorum ve bu ilk seferin lideri olmak benim için ayrıca gurur verici” dedi.
Alanlarında uzman isimler
– Projenin ve seferin lideri Prof. Dr. Bayram Öztürk, İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi. Antarktika’da Japonya’nın üssünde görev yaptığı için Japonya Antarktika Madalyası’yla ödüllendirildi. Aynı zamanda pek çok AB projesini başarıyla sürdüren ve ülkemiz denizlerinin korunması için çabalayan Tük Deniz Araştırmaları Vakfı’nın başkanı.
– Zorlu görevde bilim insanlarının sağlıklarıyla ilgilenecek kişi Prof. Dr. Şamil Aktaş. İstanbul Tıp Fakültesi Sualtı Hekimliği ve Hiperbarik Tıp Anabilim Dalı’nda görevli Aktaş, yüksek basınç ve basınç odası tedavisi konusunda uzman ve Türkiye Sualtı sporları Federasyonu’nun Asbaşkanı.
– Marmara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Spor Sağlık Bilimleri Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Birol Çotuk, sinirbilim, fizyoloji ve hareket bilimleri alanlarında uzman. Antarktika ve uzay benzeri zorlayıcı çevre şartlarını araştıracak.
– Daha önceden Antarktika’da çalışan Doç. Dr. Burcu Özsoy çiçek ve Doç. Dr. Halim Ergül sefer lider yardımcıları olacak.
– Buzullara dalan ilk bilim adamı Doç. Dr. Noyan Yılmaz, Doç. Dr. Mehmet Gökhan Halıcı, Doç. Dr. Mehmet Akif Sarıkaya, Dr. Sinan Mavruk, Doç. Dr. Mehmet Arda Tonay, Dr. Bülent Gözcelioğlu, Melike İdil Öz ve kaptan Özgün Oktar da bilim ekibinde yer alacak.
